Boekbespreking: England's Hidden Reverse door David Keenan

England's Hidden Reverse, in 2003 voor het eerst verschenen, kreeg door zowel zijn onderwerp als schaarste al snel cultstatus. Na dertien jaar is het boek, waarvoor op de antiquarische markt enorme prijzen werden gevraagd, eindelijk weer met een normaal prijskaartje beschikbaar.

Het boek vertelt de geschiedenis van drie Engelse industrial-bands uit de jaren tachtig: Coil, Nurse With Wound en Current 93, die door hun overlappende leden en samenwerkingen een onontwarbare kluwen vormden. Grof gezegd gaat het om groepen die de mosterd bij Throbbing Gristle hebben gehaald, de groep die tussen 1976 en 1981 geluidsexperimenten combineerde met oorlogsbeelden en porno.

Van Crowley tot christen

Terwijl Coil en Nurse With Wound vooral de experimenteerzucht van Throbbing Gristle voortzette, werd Current 93 van David Tibet bekend én berucht door zijn controversiële thematiek, zoals het oeuvre van nazi-mystica Savitri Devi en de runenleer.

John Balance en Peter Christopherson van Coil

Afgezien van een uitgebreide beschrijving van deze en andere inhoudelijke thema's leren we vooral de mensen achter de muziek kennen: Peter 'Sleazy' Christopherson, David Tibet en Steven Stapleton. Het zal niemand verbazen dat deze makers van complexe en duistere kunstwerken niet het soort mensen is dat fluitend het leven door glijdt.

In plaats daarvan krijgen we veel verhalen voorgeschoteld over grensoverschrijdende seks, drugsgebruik, alcoholisme en psychische problemen. Vooral de ontwikkeling van David Tibet, van Crowley-vereerder tot christen, is me bijgebleven.

Tony Wakeford

Ook de bijrolspelers in het boek zijn niet bepaald doorsnee. Enkele namen: zangeres Rose McDowall, filmmaker Derek Jarman, noise-pionier en provocateur Boyd Rice, William Bennett van Whitehouse, Douglas Pearce (Death in June) en Tony Wakeford (Sol Invictus).

Die laatste toont zich zeer openhartig over de periode nadat hij door Douglas uit Death in June was gezet. Aan Keenan vertelt Wakeford:

I was dealing drugs and had got heavily into the whole seamy South London gangster scene. We were selling weights of dope the size of a concrete block and my partner had a gun. It wasn't big stuff but it was big enough to end in tears. It was getting worse and worse and I was getting up one morning thinking, if this carries on then I'm going to end up dead. I was so pissed off with Death in June for so long that I couldn't imagine doing my own music again, but I realised music was about the only thing I was good at. So I went into town and bought an acoustic guitar and came back and started writing. It was just one of those moments, you know? If I hadn't got that guitar that day I'd be in prison now or dead. The first stuff that I wrote became the first Sol Invictus songs.

Tony Wakeford van Sol Invictus

Dit citaat geeft goed de sfeer van de rest van het boek aan. England's Hidden Reverse is het verhaal van culthelden die door hun fans op handen worden gedragen, maar vaak zelf niet weten wat ze met zichzelf aanmoeten.

Raden we dit boek aan?

Wie geïnteresseerd is in grensoverschrijdende kunst in het algemeen en Coil/NWN/C93 in het bijzonder, kan ik dit boek zeker aanbevelen. Het is een rijk geïllustreerde kroniek van een bijzondere wereld, mooi opgeschreven door een professionele journalist. En dat laatste is zeker niet vanzelfsprekend, omdat fans van industrial en neofolk voor hun informatie te vaak zijn aangewezen op amateuristische fanzines en websites geschreven in een taal die Engels moet voorstellen...

Auteur: David Keenan
Titel: England's Hidden Reverse. A secret history of the esoteric underground 
Label: Strange Attractor Press, London
Prijs: € 21,99 
Omvang: 446 pagina's